Ceza yargılamasında alternatif uyuşmazlık çözüm yollarından biri olan uzlaşma, 2025 yılı itibariyle hem uygulamada hem de mevzuatta önemli bir yere sahiptir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK)’nun 253 ve devamı maddeleri kapsamında düzenlenen bu kurum, sadece yargının yükünü hafifletmekle kalmaz; aynı zamanda fail ve mağdur arasında adil ve hızlı çözüm sunar.

Bu yazıda:

• Uzlaşma nedir?
• Hangi suçlarda uzlaşma mümkündür?
• Uzlaşma süreci nasıl işler?
• 2025 yılına ait güncel uzlaşma dilekçesi örneği
  gibi konulara yer verilmiştir.

1. Uzlaşma Nedir? (Ceza Hukukunda Tanım)

Uzlaşma, ceza yargılamasında mağdur ile fail arasında gönüllü bir şekilde gerçekleştirilen, zararların giderilmesi karşılığında cezai sürecin sona erdirilmesini sağlayan bir alternatif çözüm yöntemidir.

Uzlaşma sağlanırsa:

• Soruşturma aşamasında: Kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir.
• Kovuşturma aşamasında: Davanın düşmesine karar verilir.

Bu yönüyle uzlaşma, failin cezai yaptırımdan kurtulması için mağdurun zararını telafi etmesini ve adil bir denge kurulmasını hedefler.

2. Hangi Suçlar Uzlaşmaya Tabi? (2025 Güncel Liste)

CMK m.253 ve devamı uyarınca aşağıdaki suçlar uzlaşmaya tabidir:

a) Şikâyete bağlı suçlar:

• Hakaret (TCK m.125)
• Tehdit (TCK m.106/1)
• Kasten yaralama (basit şekli – TCK m.86/1)
• Mala zarar verme (TCK m.151)
• Güveni kötüye kullanma (TCK m.155)

b) Uzlaşmaya tabi olduğu kanunda açıkça belirtilmiş suçlar:

• Hırsızlık (TCK m.141)
• Dolandırıcılık (TCK m.157)
• Taksirle yaralama (TCK m.89)

❌ Uzlaşmaya Tabi Olmayan Suçlar:

• Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK m.103)
• Yağma (TCK m.148)
• Nitelikli hırsızlık (TCK m.142/2)
• Nitelikli dolandırıcılık (TCK m.158)

⚠️ Her somut olayda uzlaşma olup olmadığı Cumhuriyet savcısı tarafından değerlendirilir.

3. Uzlaşma Süreci Nasıl İşler?

Soruşturma Aşaması:

1. Suçun uzlaşmaya tabi olduğu tespit edilir.
2. Dosya, Uzlaştırma Bürosu'na gönderilir.
3. Uzlaştırmacı görevlendirilir.
4. Taraflar uzlaştırmacı eşliğinde görüşür.
5. Uzlaşma sağlanırsa, dosya kapanır ve karar verilir.
6. Uzlaşma olmazsa, normal ceza yargılamasına geçilir.

2025 itibariyle uzlaşma süreci e-uyap sistemiyle dijital olarak da yürütülebilmektedir.

4. Uzlaşma Dilekçesi Nereye ve Ne Zaman Verilir?

Taraflar kendi aralarında uzlaşma sağladıysa bu durum, resmi olarak bildirilmelidir.

• Soruşturma aşamasında → Cumhuriyet Başsavcılığı’na
• Kovuşturma aşamasında → İlgili Ceza Mahkemesi’ne

5. Ceza Davasında Uzlaşma Dilekçesi Örneği (2025)

T.C. MERSİN CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

ŞÜPHELİ: [Ad Soyad – T.C. No – Adres]
VEKİLİ: Av. Sinan Akalın (Mersin Barosu 5421)
Mahmudiye Mah. Kuvayi Milliye Cad. Gökdelen İş Mrk. No:107/241 K:11 Akdeniz/MERSİN

MÜŞTEKİ: [Ad Soyad – T.C. No – Adres]
DOSYA NO: [Soruşturma Dosya Numarası]

KONU: Taraflar arasında uzlaşma sağlandığının bildirilmesi hakkındadır.

AÇIKLAMALAR:

Müvekkilimiz ile müşteki arasında devam eden ceza soruşturması kapsamında taraflar, kendi özgür iradeleriyle zararın aynen iadesi ve manevi tatmin sağlanması yoluyla uzlaşmaya varmışlardır.

Ekli belgeler arasında:

• Uzlaşma beyanı
• Dekont
• Ödeme makbuzu
• El yazılı sulh metni
  yer almaktadır.

Bu uzlaşma kapsamında CMK m.253-254 hükümleri doğrultusunda dosya hakkında gerekli değerlendirmenin yapılmasını saygılarımızla arz ederiz.

SONUÇ ve TALEP:

Taraflar arasında sağlanan uzlaşma uyarınca, CMK m.253/8 gereğince "kovuşturmaya yer olmadığına" karar verilmesini arz ve talep ederiz.

Tarih: …/…/2025

Şüpheli Vekili
Av. Sinan Akalın
İmza

6. Uzlaşma Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?

✅ Uzlaşma gönüllü ve iradeye dayalı olmalıdır.
✅ Mağdurun maddi/manevi zararı belgelenmiş şekilde giderilmelidir.
✅ Uzlaşma, tehdit, baskı veya aldatma yoluyla sağlanmamalıdır.
✅ Uzlaştırmacı gözetiminde yapılan resmi uzlaşmalar her zaman daha güvenlidir.
✅ Özel uzlaşmalar mutlaka resmi makamlara bildirilmeli ve dosyada yer almalıdır.

7. Sonuç: 2025’te Uzlaşmanın Önemi ve Etkisi

Ceza hukukunda uzlaşma, hem mağdurun zararının telafi edilmesini sağlar hem de failin yeniden topluma kazandırılmasına katkıda bulunur. 2025 yılı itibariyle yaygın şekilde uygulanan uzlaştırma müessesesi:

• Yargı üzerindeki yükü azaltır,
• Mağdurun hızlı tatminini sağlar,
• Fail için sosyal sorumluluk ve pişmanlık göstergesi işlevi görür.

Her uzlaşma durumu hukuki nitelik taşır. Bu nedenle sürecin başında avukat desteğiyle ilerlemek, sürecin hem geçerliliği hem de sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşır.