Emekli maaşı, birçok emekli için temel geçim kaynağıdır. Peki, bu maaşa bloke ya da haciz konulabilir mi? 5510, İİK, Yargıtay kararları ve kanuni istisnalar ışığında detaylı inceleme:

1. Hukuki Durum – Emekli Maaşının Haczedilemezliği

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesi, emekli maaşlarını mümkün olan tüm haciz işlemlerine karşı korur:

• SGK prim borçları ve nafaka dışında, emekli maaşlarına haciz uygulanamaz.
• İİK m.83/a’ya göre önceden verilen feragat (onay) geçersizdir.

2. 2025 Yargıtay Kararı Ne Dedi?

2025’te Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, bir dönüm kararı aldı:

• Eğer emekli, kredi sözleşmesi esnasında açıkça yazılı ve bilinçli rıza gösterdiyse, banka maaş hesabına bloke koyabilir.
• Bu rıza, hukuken bağlayıcı bir sözleşme maddesi kabul edildi.
• Ancak otomatik bloke ya da rızasız kesintiler hâlâ geçerli değildir.

3. Kimlere, Nasıl Uygulanabilir?

• Bu uygulama sadece emeklinin maaşına rıza gösterdiği kredi borçları için geçerlidir.
• Rıza içermeyen herhangi bir bloğa itiraz ederek kaldırılması mümkündür.
• Bankalar borcun tamamı yer yerine, genelde maaşın %25’ine kadar sınırlı kesinti yapar.

4. Hangi Durumlarda Haciz Mümkün?

Emekli maaşı aşağıdaki durumlarda kısmen haczedilebilir:

1. SGK prim borçları
2. Nafaka borçları
3. Emeklinin rızasına dayalı kredi borçları

Bunların dışındaki durumlar için emekli maaşına bloke/haciz kesinlikle hukuka aykırıdır.

5. Emekli Maaşına Haciz veya Bloke Konursa Ne Yapmalı?

1. Bloke yapılmışsa: Bankaya ya da icra müdürlüğüne doğrudan dilekçe ile başvurabilirsiniz.
2. Hukuka aykırılığı: İcra Hukuk Mahkemesi’ne şikâyet edilebilir.
3. Kesintiler yapıldıysa:
   • Tüketici Hakem Heyeti (30.000 TL’ye kadar)
   • Tüketici Mahkemesi (30.000 TL üzeri)

Bu şekilde mağdur olduğunuz tutarların iadesini ve haczin kaldırılmasını talep edebilirsiniz.

6. Özet Tablo

7. Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kredi sözleşmesini dikkatle inceleyin – “maaşımdan kesinti” ifadesi önemlidir.
• Rızayı ileri sürmek için yazılı ispat edilebilirlik şarttır.
• Bloğa maruz kalırsanız, ZAMANLAYIN – mahkeme süreci hızlı yürütülmelidir.
• Gerekirse hukuki danışmanlık almak meselelerin çözümünü kolaylaştırabilir.

Sonuç

2025 Yargıtay kararı ile birlikte emekli maaşlarına yalnızca açık rıza verilmiş olması halinde bloke konulabileceği netleşmiştir. Bu karar, emeklilerin maaş güvenliğini sınırlandırırken, bankalar tarafından maaşından kesinti yapılmasına yönelik imkân tanımaktadır. Dolayısıyla, emeklilerin kredi sözleşmelerini iyi okumaları ve bu konuda bilgi sahibi olmaları büyük önem taşımaktadır.