🔹 1. TDK'ya Göre Hazirun Nedir?

Türk Dil Kurumu (TDK)'ya göre “hazirun” kelimesi, “bir yerde bulunanlar, hazır bulunan kimseler” anlamına gelir. Arapça kökenli olan bu terim, Türkçede özellikle toplantı, meclis veya resmi bir oturumda bulunan katılımcılar için kullanılır.

📘 TDK Sözlük Anlamı:

Hazirun: Bir yerde hazır bulunanlar; toplantıya katılanlar.

Bu anlamı itibarıyla hazirun, yalnızca ticari değil; her türlü resmi toplantıda, meclis oturumunda, genel kurulda veya duruşmada hazır bulunan kişiler anlamında da kullanılabilir.

🔹 2. Ceza Hukukunda Hazirun Kavramı

Ceza hukuku bağlamında “hazirun” kavramı, doğrudan bir suç tanımı veya müstakil ceza normu içinde yer almaz. Ancak usul hukukunda ve özellikle duruşma düzeniyle ilgili hükümler çerçevesinde dolaylı olarak önem taşır.

➤ Ceza Muhakemesi Hukukunda Hazirun:

• Ceza muhakemesi sürecinde, özellikle duruşmalarda mahkeme salonunda hazır bulunan kişiler için “hazirun” ifadesi kullanılır.

• Duruşmalarda hâkim, savcı, sanık, müdafi, katılan, müşteki ve tanık gibi kişilerin hazır bulunması yargılamanın sıhhatli yürütülmesi açısından esastır.

📌 Örnek:
Ceza yargılaması esnasında zabıt katibi tarafından tutulan duruşma tutanaklarında “hazirun yoklama defterine göre duruşmaya katılanlar” veya “hazirun yoklaması yapıldıktan sonra duruşmaya geçildi” gibi ifadeler sıkça yer alır.

➤ Hazirun Yoklaması ve Duruşma Düzeni:

CMK m. 191 ve devamı hükümleri uyarınca;

• Duruşma açıldığında hazirun yoklaması yapılır.

• Tutuklu sanığın mahkemeye getirilmemesi ya da mazeret bildirmeden duruşmaya katılmaması durumunda, duruşma ertelenebilir ya da sanık hakkında zorla getirme kararı verilebilir.

➤ Hazirunla İlgili Disiplin ve Asayiş Kuralları:

Mahkeme salonunda hazirun sıfatıyla bulunan kişilerin;

• Duruşma disiplinine uyması,

• Mahkemeye karşı saygılı davranması,

• Sesli veya fiziksel müdahalede bulunmaması,

gerekmektedir. Aksi hâlde, mahkeme huzurunu bozan hazirun üyeleri hakkında disiplin yaptırımları (duruşmadan çıkarma, idari para cezası, gerektiğinde kolluk müdahalesi gibi) uygulanabilir (CMK m.203).

✅ Sonuç

“Hakirun” kavramı, hem Türk Dil Kurumu sözlüğünde hem de hukukun farklı disiplinlerinde özel anlamlar taşır. Ticaret hukukunda, şirket ortaklarının genel kuruldaki fiziki veya temsilci aracılığıyla varlığını ifade eden bir terimken; ceza yargılamasında, mahkeme huzurunda bulunan kişiler için kullanılır.

Her iki bağlamda da hazirun kavramı, toplantı veya yargılamanın meşruiyeti ve düzeninin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.