Giriş

Uyuşturucu madde kullanımı, bireyin hem fiziksel hem de psikolojik sağlığını tehdit eden ciddi bir problemdir. Türkiye’de bu tür davranışlar yalnızca toplumsal değil, aynı zamanda hukuki bir sorun olarak ele alınmaktadır. Türk Ceza Kanunu’nun 191. maddesi, uyuşturucu madde kullanma, satın alma veya bulundurma eylemlerini suç olarak tanımlar ve çeşitli yaptırımlar öngörür.

TCK 191 – Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçu

Madde 191/1:
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, kullanmak için satın almak, kabul etmek veya bulundurmak fiilini işleyen kişi hakkında,
👉 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülür.

Ancak bu cezanın amacı cezalandırmak değil, kişiyi tedaviye yönlendirmektir. Bu nedenle ilk defa bu suçu işleyen kişilere bazı alternatif yaptırımlar uygulanabilir.

💡 Erteleme, Denetim ve Tedavi Süreci

TCK 191’in amacı, madde kullanan bireyin topluma kazandırılmasıdır. Bu kapsamda şu yollar uygulanabilir:

• Soruşturmanın ertelenmesi:
  Şüpheli hakkında kovuşturma başlatılmaz, 5 yıl denetim süresi verilir.
• Tedavi ve denetimli serbestlik:
  Hakim, kişinin tedaviye yönlendirilmesine veya denetimli serbestlik altına alınmasına karar verebilir.
• Bu 5 yıl içinde kişi tekrar uyuşturucu kullanmazsa dava açılmaz ve dosya düşer.

Ancak bu süre içinde yeniden suç işlenirse, dava açılır ve kişi 2 ila 5 yıl hapis cezası ile yargılanır.

Madde Kullanımı ve Uyuşturucu Ticareti Arasındaki Fark

Uyuşturucu kullanan kişi, TCK 191 kapsamında değerlendirilirken, ticaret yapan kişi TCK 188’e göre çok daha ağır cezalara çarptırılır.
Kullanım suçu bireysel ve genellikle bağımlılıkla ilgilidir; ticaret ise toplumun genel sağlığını tehlikeye sokar.

📍 Uygulamada Dikkat Edilen Hususlar

• Kişisel kullanım miktarı aşıldığında, savcılık “acaba ticaret mi yapılıyor?” diye araştırma yapar.
• Maddenin türü ve miktarı, kişinin yalnızca kullanıcı mı yoksa satıcı mı olduğunu belirlemede önemlidir.
• Daha önce benzer suçlardan sabıkası olanlar hakkında tedavi yerine doğrudan ceza verilebilir.

Sonuç

Uyuşturucu madde kullanımı, Türk Ceza Kanunu kapsamında bir suçtur ancak amaç bireyi hapisle cezalandırmak değil, iyileştirmektir. Bu nedenle TCK 191 ile madde kullanan bireylerin, hem sağlık hem de sosyal rehabilitasyon yoluyla topluma kazandırılması hedeflenmektedir. Ancak bu süreci kötüye kullanan, tedaviye uymayan veya tekrar suç işleyen kişilere ceza verilmesi kaçınılmazdır.