Boşanma, evlilik birliğinin mahkeme kararı ile resmi olarak sona erdirilmesidir. Çiftlerin ilişkilerinde ciddi uyumsuzluklar, güven sorunları ya da yaşam koşullarındaki farklılıklar nedeniyle evlilik devam edemez hale gelebilir. Bu durumda taraflar, Türk Medeni Kanunu’nda yer alan hükümler çerçevesinde boşanma yoluna gidebilir.
Peki boşanma süreci nasıl işler, hangi haklara sahipsiniz ve bu süreçte nelere dikkat etmelisiniz? İşte detaylı rehber…
1. Boşanma Türleri: Anlaşmalı ve Çekişmeli
Boşanma davaları, temelde iki farklı şekilde yürütülür:
Anlaşmalı Boşanma
- Tarafların mal paylaşımı, nafaka, velayet gibi tüm konularda uzlaşması gerekir.
- Evlilik süresinin en az 1 yıl olması şarttır.
- Taraflar birlikte mahkemeye başvurur veya biri açar, diğeri kabul eder.
- Mahkeme genellikle tek celsede karar verir.
- Hem süre hem de maliyet açısından en hızlı boşanma yöntemidir.
Çekişmeli Boşanma
- Tarafların boşanma şartları konusunda anlaşamaması halinde ortaya çıkar.
- Velayet, mal paylaşımı, nafaka gibi konular mahkeme tarafından deliller ve tanıklar ışığında karara bağlanır.
- Süreç, davanın karmaşıklığına göre aylar hatta yıllar sürebilir.
- Tarafların kusur oranları tazminat miktarını etkileyebilir.
2. Boşanma Davası Açma Nedenleri
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma için geçerli sayılan bazı nedenler şunlardır:
- Zina (Aldatma)
- Fiziksel, psikolojik veya ekonomik şiddet
- Hayata kast, kötü muamele, onur kırıcı davranış
- Suç işleme veya haysiyetsiz yaşam sürme
- Terk (en az 6 ay süreyle)
- Akıl hastalığı (resmi rapor ile kanıtlanmalı)
- Evlilik birliğinin temelden sarsılması (genel sebep)
Bu nedenlerden biri ispatlandığında boşanma kararı verilebilir.
3. Boşanma Süreci Adım Adım Nasıl İşler?
- Boşanma Dilekçesi Hazırlama
Avukat aracılığıyla veya şahsen mahkemeye sunulur.
- Dava Açılması
Yetkili Aile Mahkemesi’ne başvurulur.
- Tebligat ve Savunma Süreci
Karşı tarafa dava dilekçesi tebliğ edilir, savunma süresi başlar.
- Duruşmalar ve Delil Sunma
Taraflar beyanlarını verir, tanıklar dinlenir, belgeler incelenir.
- Bilirkişi ve Sosyal İnceleme (velayet davalarında)
- Mahkeme Kararı
Boşanma, nafaka, velayet ve mal paylaşımı konularında hüküm verilir.
- Kararın Kesinleşmesi
Taraflar istinaf veya temyiz yoluna başvurmazsa karar kesinleşir.
4. Boşanma Sürecinde Sahip Olduğunuz Haklar
- Mal Paylaşımı
Evlilik süresince edinilen mallar, “edinilmiş mallara katılma rejimi” kapsamında genellikle eşit olarak bölüştürülür.
- Nafaka
İhtiyaç sahibi eş, yoksulluk nafakası talep edebilir. Çocuklar için ise iştirak nafakası hükmedilebilir.
- Velayet
Çocuğun üstün yararı gözetilerek belirlenir. Velayet hakkı verilmeyen taraf, kişisel ilişki hakkına sahiptir.
- Tazminat
Kusurlu eşten maddi ve manevi tazminat talep edilebilir.
- Geçici Önlemler
Dava süresince tedbir nafakası, geçici velayet gibi önlemler alınabilir.
5. Boşanma Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Avukat Desteği: Hukuki süreçlerin doğru yönetilmesi için profesyonel yardım alın.
- Delil Toplama: Mesaj kayıtları, tanık beyanları, raporlar gibi tüm delilleri saklayın.
- Duygusal Hazırlık: Boşanma süreci psikolojik olarak yıpratıcı olabilir. Aile, arkadaş veya uzman desteği alın.
- Çocukların Psikolojisi: Çocukların bu süreçten en az etkilenmesi için iletişime özen gösterin.
Sonuç
Boşanma, sadece hukuki değil aynı zamanda duygusal açıdan da zorlu bir süreçtir. Haklarınızı bilmek, doğru adımlar atmak ve profesyonel destek almak bu süreci daha sağlıklı yönetmenizi sağlar.
Unutmayın, her boşanma davası kendi koşulları içinde değerlendirilir. Bu nedenle hukuki süreci kişisel durumunuza uygun şekilde yürütmek en doğru yaklaşımdır.