Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS), Türkiye'de milyonlarca öğrencinin üniversiteye yerleşebilmek amacıyla girdiği merkezi sınavdır. Söz konusu sınavın sonucunda açıklanan puan, sıralama ve yerleştirme verileri, adayların yükseköğretim hayatlarını doğrudan etkilediğinden, bu sonuçlara ilişkin hata iddiaları da önem arz etmektedir. Bu nedenle, YKS sınav sonuçlarına ilişkin olarak adaylara tanınan hukuki itiraz yolları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve ÖSYM Usul ve Esasları çerçevesinde değerlendirilmelidir.

1. İtiraz Hakkının Hukuki Dayanağı

ÖSYM tarafından gerçekleştirilen merkezi sınavlarda sonuçlara itiraz, idarenin işlemine karşı yapılan idari başvuru niteliğindedir. Anayasa’nın 125. maddesi uyarınca, "idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır." Bu kapsamda YKS sonuçları da idari işlem sayıldığından, idari başvuru ve devamında yargı yolu açıktır.

Ayrıca, ÖSYM tarafından yayımlanan "Sınav Uygulama Kılavuzları"nda, sınav sonuçlarına yapılacak itirazların şekli, süresi ve ücretlendirilmesine ilişkin özel hükümler yer almaktadır. Bu düzenlemeler bağlayıcı niteliktedir.

2. YKS Sonuçlarına İtiraz Süreci

a. Başvuru Süresi

YKS sonuçları açıklandıktan sonra adaylar, açıklama tarihinden itibaren genellikle 3 ila 5 iş günü içinde ÖSYM’ye yazılı olarak itiraz başvurusunda bulunmalıdır. Bu süre, her yıl ÖSYM tarafından ilan edilen YKS Kılavuzunda net olarak belirtilir. Süresinde yapılmayan başvurular işleme alınmaz.

b. Başvuru Usulü

İtiraz başvurusu, ÖSYM'nin internet sitesinde yer alan Genel Amaçlı Dilekçe örneği kullanılarak yapılmalıdır. Dilekçede adayın:

• Adı soyadı,

• T.C. kimlik numarası,

• Sınav adı ve oturumu,

• Hangi hususta itiraz ettiği (puan, sıralama, optik form, cevap anahtarı hatası vs.),

• Gerekçesi açık şekilde yazılmalı ve imzalanmalıdır.

Başvuru, elden veya posta yoluyla ÖSYM'ye ulaştırılmalıdır. Elektronik posta veya faksla yapılan başvurular geçerli kabul edilmez.

c. Ücretlendirme

İtiraz başvurusunda bulunan adaydan, ÖSYM tarafından belirlenen sınav sonuçlarına itiraz inceleme ücreti tahsil edilir. 2025 yılı için bu tutar başvuru türüne göre farklılık gösterebilir. 

Dekontun bir örneği dilekçeye mutlaka eklenmelidir. Ücretin yatırılmaması halinde başvuru işleme konulmaz.

3. Sonucun Değerlendirilmesi

ÖSYM’ye yapılan başvuru üzerine ilgili komisyonlar itirazı inceler. Eğer hata tespit edilirse, sınav sonucu düzeltilir ve adayın sonuç belgesi güncellenir. Bu durumda herhangi bir mağduriyetin giderilmesi sağlanır. İtirazın reddedilmesi durumunda, adayın bu ret işlemine karşı idari yargı yoluna başvurma hakkı saklıdır.

4. Yargı Yolu: İptal Davası Açılması

ÖSYM’nin ret cevabının tebliğinden itibaren 60 gün içinde, Ankara İdare Mahkemelerinde "idari işlemin iptali" davası açılabilir. Bu süreçte idari işlemin hukuka aykırı olduğu, ölçülülük ve eşitlik ilkelerine aykırı şekilde hareket edildiği gibi hukuki gerekçeler ileri sürülebilir. Dava dilekçesi hazırlanırken uzman bir avukattan hukuki destek alınması önemlidir.

5. Sık Karşılaşılan İtiraz Gerekçeleri

• Cevap anahtarında hata olduğu düşüncesi

• Optik formun yanlış okunması

• Sıralamada bariz hata

• Kitapçık türü kodlama hatası

• Puan türünün eksik hesaplanması

• Yanlış sınav oturumu eşleştirilmesi

6. Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

• İtiraz süresi hak düşürücü niteliktedir, süresi kaçırılan başvurular kabul edilmez.

• Her başvuru ayrı değerlendirilir; toplu veya zincirleme itirazlar kabul edilmez.

• İtirazda somut belge ve gerekçe sunulması, incelemenin lehinize sonuçlanmasını kolaylaştırır.

Sonuç

YKS sonuçları, adayların yükseköğretim hayatlarını belirleyici nitelikte olduğundan, hatalı bir sonuçla karşılaşılması halinde, hukuken tanınan itiraz hakkının usulüne uygun şekilde kullanılması büyük önem taşımaktadır. Gerek ÖSYM nezdinde yapılacak başvuru gerekse idare mahkemelerinde açılacak iptal davası süreci, dikkatle ve sürelere uygun şekilde takip edilmelidir.