6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, 20 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe giren ve aile içi şiddet mağdurlarına hızlı koruma mekanizmaları sunan kapsamlı bir iç hukuk düzenlemesidir. Eski 4320 Sayılı Kanun’un yerini alan bu yasa, yalnızca evli çiftleri değil, ayrım gözetmeksizin kadınları, çocukları ve diğer aile bireylerini koruma amacına sahiptir.

Kanunun Amacı ve Kapsamı

Amaç:

• Şiddet mağdurlarını (kadın, çocuk, aile bireyleri ve ısrarlı takip mağdurları) korumak
• Şiddet eylemlerini önleyici ve caydırıcı tedbirler almak.

Kapsadığı Mağdurlar:

• Fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik şiddete maruz kalanlar
• Eş, eski eş, partner ya da aile içi diğer üyeler
• İstektar olmasa da yakın koruma gereken kişiler (ısrarlı takip mağdurları).

Koruma ve Önleyici Tedbirler

Kanun, şiddete uğrama ihtimaline karşı belge veya delil şartı aramaksızın acil tedbir kararları verilebilmesine olanak tanır. Öne çıkan tedbirler şunlardır:

• Uzaklaştırma Kararı (Failin ev, işyeri, iletişim kanallarıyla mağdura yaklaşmasının engellenmesi)
• Geçici Koruma/Ş ÖNİM gibi güvenlik önlemleri
• Adres ve kimlik gizliliği
• Şiddet uygulayana ait silahın teslimi
• Geçici ayrı konuta yerleştirme, maddi destek
• Koruma nafakası ve geçici velayet gibi sosyal yardımlar.

Bu tedbirler, mülki amir, aile mahkemesi ya da Cumhuriyet Savcısı tarafından hızlı şekilde verilebilir.

Başvuru ve Süre Süreci

• Başvuru Yolları: Karakol, savcılık veya aile mahkemelerine doğrudan yapılabilir
• Tebligat ve İtiraz: Alınan kararlar, fail ve mağdura tebliğ edilmelidir. Fail, kararın kaldırılması için itiraz edebilir; karar hâkimlik tarafından yeniden değerlendirilebilir .

Uygulamadaki Yenilikler ve Kritik Açılımlar

• Kanun, evli olmayan bireyleri, komşuları, arkadaşları da kapsar.
• Şiddet tanımını fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik alanlarda genişletmiştir.
• İstanbul Sözleşmesi normları temel alınarak daha insan hakları odaklı bir bakış açısı kazanmıştır.

Uygulama Genelgesi ve Rehberler

2023’te güncellenen “Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi” genelgesi ile şiddet soruşturmaları ve tedbirlere dair ayrıntılı usul esasları netleştirilmiştir. Bu genelge, ŞÖNİM, uzman görüşü, tanık koruma gibi önemli kavramları da içermektedir.

Sonuç

• 6284 Sayılı Kanun, etkili koruma tedbirleriyle şiddet mağdurlarının güvenliğini sağlayan temel düzenlemedir.
• Hız, esneklik ve hukuki çeşitlilik açısından daha önceki yasalara göre caydırıcı ve kapsamlıdır.
• Uygulama süreçlerinde çoğaltılmış tedbir seçenekleri, mahkeme-karakol işbirliği, genelge rehberliği ile etkinlik artırılmıştır.
• Herhangi bir koruma kararı alındığında hukuki yardım alınması, sürecin doğru yönetilmesi açısından kritik önem taşır.