Doğumdan İlköğretim Çağına Kadar Yarı Zamanlı Çalışma İmkanı

17 Temmuz 2025 tarihinde Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan açıklamada, kamu görevlilerine yönelik yeni bir düzenlemenin yürürlüğe gireceği bildirilmiştir. Açıklamaya göre, aynı gün Resmî Gazete’de yayımlanması beklenen yönetmelikle birlikte çocuğu olan memurlar, doğumdan itibaren ilköğretim çağına kadar olan süreçte yarı zamanlı çalışma hakkına sahip olacaktır.

Bu düzenleme, özellikle ebeveyn kamu çalışanlarının aile ve iş hayatı dengesini koruması amacıyla önemli bir sosyal hukuk politikası niteliği taşımaktadır.

Yasal Dayanak ve Beklenen Yönetmelik Hükümleri

Her ne kadar yönetmelik metni henüz yayımlanmamış olsa da, Cumhurbaşkanı’nın beyanı doğrultusunda yapılacak düzenleme, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “çalışma saatleri ve izinler” başlıklı maddelerine dayanacaktır. Mevzuatta yapılacak bu değişiklik ile birlikte;

• Kamu görevlisi ebeveynler, çocuğun doğumundan ilköğretime başlama yaşına kadar geçen sürede yarı zamanlı çalışabilecek,
• Bu çalışma usulü talep üzerine ve belirlenen usul ve esaslara uygun olarak hayata geçirilecek,
• Çalışılan süreye göre maaş, sosyal haklar ve prim ödemeleri orantılı olarak düzenlenecek,
• Başvurular kurum amirliği aracılığıyla ilgili insan kaynakları birimlerine yapılacak ve yönetmelikle belirlenecek şekil şartlarına tabi olacak.

Yarı Zamanlı Çalışmanın Hukuki Niteliği

Bu düzenleme, kadrolu memurların çalışma koşullarına ilişkin bir idari tasarruf olup, esasında çalışma hakkının anayasal güvence altına alınmış boyutunu sosyal hukuk devleti ilkesiyle pekiştirmektedir. Anayasa’nın 41. maddesinde yer alan “ailenin korunması ve çocuk hakları” ile 50. maddesinde yer alan “çalışma şartlarının düzenlenmesi” hükümleri bu bağlamda önem arz etmektedir.

Ayrıca bu düzenleme ile birlikte, memurların çocuk bakımı, gelişim süreçlerine katılım ve ebeveynlik yükümlülüklerini yerine getirme imkanları genişletilmiş olacak; bu durum, kamu hizmetlerinde çalışan bağlılığını ve sosyal dengeyi olumlu etkileyecektir.

Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Yeni yönetmelik ile birlikte kamu kurumlarının uygulamada karşılaşabileceği başlıca konular şunlardır:

• Talebin hangi sürede ve ne şekilde yapılacağı,
• Hangi pozisyonlar için yarı zamanlı çalışmanın uygun olup olmayacağı,
• Aynı anda ebeveynlerden her ikisinin bu haktan faydalanıp faydalanamayacağı,
• Hizmet yılı ve disiplin geçmişinin bu hakkın kullanımına etkisi,
• İdare tarafından reddedilen başvuruların yargı yoluna konu edilip edilemeyeceği.

Bu noktada, ilgili düzenleme yayımlandıktan sonra, memurların bireysel durumlarına göre bir hukuki danışmanlık hizmeti alması önem arz etmektedir.

Sonuç

Cumhurbaşkanı tarafından duyurulan bu yeni düzenleme, çalışan ebeveyn memurlara büyük kolaylık sağlayacak olup, kamu görevlilerinin çocuklarına daha fazla vakit ayırabilmelerini mümkün kılacaktır. Yönetmelik hükümlerinin açıklandığı andan itibaren, kamu görevlilerinin bu haktan nasıl ve hangi şartlarda yararlanabileceğine dair kapsamlı bir değerlendirme yapılması gerekecektir.